Dezinfeksiya nədir?

Epidemik xəstəliklərlə zəngin olan gündəmdə ən çox istifadə edilən terminlərdən biridir. Bu dövr ərzində bir çox insan dezinfeksiyaedici və dezinfeksiya kimi anlayışlarla qarşılaşdı. Bununla belə, xəstəxana kimi səhiyyə müəssisələrində artıq dezinfeksiya ciddi şəkildə tətbiq edilir. Bir cismin və ya maddənin mikroorqanizmlərdən infeksiya mənbəyinə çevrilməsinə mane olacaq səviyyədə təmizlənməsi prosesi dezinfeksiya adlanır.

Dezinfeksiya niyə aparılır?

Təmizləmə su və yuyucu vasitələrdən istifadə edərək kir və üzvi maddələrin mexaniki şəkildə təmizlənməsi prosesidir. Təmizlikdə istifadə olunan yuyucu və sabunların antibakterial təsiri yoxdur. Burada əsas şey mexaniki təmizləmədir. Xəstəxana şəraitində bəzi hallarda dezinfeksiya tələb olunur. Xəstəxana içi infeksiyaların qarşısının alınmasında çox vacib olan bu konsepsiya cansız cisimlər üzərində potensial patogen mikroorqanizmlərin (adətən bakterial endosporlara təsir etmədən) kimyəvi maddələrlə və ya istilik əsasında fiziki tətbiqlərlə aradan qaldırılmasıdır. Dezinfeksiya sterilizasiyadan sporisid aktivliyinin olmaması ilə fərqlənir, yəni dezinfeksiya tətbiq edildikdə ətrafdakı bütün mikroorqanizmlər ölməli deyil, lakin onların miqdarını məqbul səviyyəyə endirmək kifayət ola bilər.

Dezinfeksiya üsulları hansılardır?

Dezinfeksiya fiziki və kimyəvi üsullarla aparılır. Bu prosesdə daha çox kimyəvi maddələr istifadə olunur. Bu maddələrin hamısı dezinfeksiyaedici adlanır. Cansız obyektlərdə xəstəlik törədən mikroorqanizmlərin məhv olma səviyyəsinə görə 3 müxtəlif kateqoriyada dezinfeksiya aparılır.

Yüksək səviyyəli: Sporisid kimyəvi maddələrlə sterilizasiya üçün tələb olunandan (3 saat və daha çox) daha qısa müddətdə (5-20 dəqiqə) tətbiq edilir. Bəzi çox davamlı bakterial sporlar istisna olmaqla, bütün mikroorqanizmləri təsirsiz hala gətirir. Yüksək səviyyəli dezinfeksiyaedici vasitələrlə həyata keçirilir. Bunlar bakterial endosporlar istisna olmaqla, bütün mikroorqanizmləri >12 dəqiqə ərzində öldürə bilən dezinfeksiyaedici maddələrdir. Məsələn >2,0% qlutaraldehid, 0,55% orto-ftaaldehid, 7,5% hidrogen peroksid.

Aralıq: Bakterial sporlara təsir etməyən, lakin mikobakteriyalara və digər mikroorqanizmlərə qarşı təsirli olan dezinfeksiya formasıdır (adətən ≤10 dəqiqə). Orta dərəcədə dezinfeksiya üçün 60-95% Etil və ya izopropil spirti, 0,4-5% Fenol və fenol birləşmələri kifayətdir.

Aşağı səviyyəli : Bakterial sporlara, mikobakteriyalara və qapaqsız viruslara qarşı təsirsiz olan, lakin bəzi vegetativ mikroorqanizmlərə və iri lipidlə örtülmüş viruslara qarşı təsirli olan dezinfeksiya növüdür (adətən ≤10 dəqiqə). Aşağı səviyyəli dezinfeksiyaedici maddələrlə həyata keçirilir. Məsələn, < 50% Etil və ya izopropil spirti, 0,4-5% Fenol və fenol birləşmələri, 30-50 ppm yodoforlar, 100 ppm sərbəst xlor olan natrium hipoxlorit və 0,4-1,6% dördüncü ammonium birləşmələri.

Bakteriyalardan birdəfəlik canınızı qurtarmaq istəyirsinizsə, 166.az Dezinfeksiya xidmətindən sizdə yaralana bilərsiniz.